Bộ sách Internal Medicine for Advanced Pharmacist Practitioners đã có mặt trên Amazon ====== Tôi cảm ơn sự giúp đỡ của rất nhiều BS, DS,GS, và các đồng nghiệp khắp thế giới đã giúp team hoàn thành cuốn sách gỉang dạy này. Đây là bộ sách nội khoa đầu tiên giảng dạy kiến thức thực hành lâm sàng cho các DS muốn trở thành DS lâm sàng chữa bệnh (Advanced Pharmacist Practitioner), là danh xưng mới từ năm 2017. Đây là sách giảng dạy chính thức cho chương trình nội trú lâm sàng tại trung tâm y khoa WMC kết hợp với trường đại học USC và Western University. Từ xa xôi Nhật Bản là BS TS Quý Pham, BS Vinh Nguyen ở Thụy Sĩ, BS Alvin Wong ở Anh Quốc, BS/DS của tổ chức Việt MD tại Mỹ (BS Minh Do, BS Loan Vo, BS Dean Nguyen, BS Helen Tran, BS Philip Tran, DS Long To), từ Wynn Medical Center Los Angeles (BS Tanya Nguyen, BS Tuan Nguyen, BS Henry Hoang, BS Linda Vu), các GS, BS, DS từ các trường Đại Học USC (PGS DS Richard Dang), Western U (GS Hiệu trưởng Sunil Prabhu, giám đốc nội trú PGS DS Mical Hata, Chuỗi Nhà Thuốc 986 (CEO Ken Thai), GS BS Đại Tá Hải Quân Hoa Kỳ Thanh Hoang. Tôi cũng cảm ơn các bạn SV cũng đã giúp Team chỉnh sửa làm cuốn sách này gọn gàng đẹp đẽ hơn: Molynna Nguyen (trưởng nhóm), Tammy Do, Tri Huynh, Nancy Dinh, và Niddi Lakshmanan, Bộ sách gần 2 quyển, với hơn 900 trang, gồm 24 chương, giải thích hơn 350 bệnh lý nội khoa hay gặp trong khoa nội tổng quát, kèm theo các hướng dẫn về lab, hình ảnh, kỹ năng nghiên cứu và hành nghề APP. Tôi sẽ tiếp tục chỉnh sửa hoàn thiện sách sau khi nhận thêm các góp từ từ đồng nghiệp. Link của sách trên amazon. Bs Wynn Tran, Los Angeles, Hoa Kỳ. https://www.amazon.com/stores/Bs.-Hu%E1%BB%B3nh-Wynn-Tr%E1%BA%A7n/author/B0C1M59ZXP Hiện tại tôi đã xuất bản 8 cuốn sách, tất cả đều có trên Amazon. Bs Wynn Tran, Los Angeles, Hoa Kỳ (fb)

Bệnh bạch hầu ===== # Bệnh bạch hầu là gì? - Là bệnh nhiễm trùng rất nguy hiểm, dễ lây lan do vi khuẩn Corynebacterium diphtheriae. Đây là loại họ vi khuẩn hình que gram (+) thường gặp ở nhiều nơi. Thông thường, loại vi khuẩn này vô hại cho đến khi có một loại virus tên là corynebacteriophage (gọi tắt là corynephage), một loại DNA virus chuyên tấn công, làm vi khuẩn này biến đổi gen, tạo ra chất độc gây ra bệnh bạch hầu (1). - Chất độc này khi vào cơ thể, đi theo đường máu, ảnh hưởng trực tiếp lên quá trình tổng hợp protein của tế bào, khiến cho các cơ quan quan trọng như tim, thận, và phổi không hoạt động được, gây ra viêm tim, suy thận, suy hô hấp cấp tính có thể dẫn đến tử vong. - Đây là bệnh có tỉ lệ tử vong cao, trung bình 5-10% nếu như không được phát hiện và chữa trị kịp thời. # Triệu chứng - Bệnh nhân có những mảng màu xám trắng (vì vậy có tên bạch hầu) ở trong cổ họng là dấu hiệu hay gặp nhất, ngoài ra bệnh nhân còn bị sốt, ớn lạnh, ho, viêm họng, chảy nước miếng, và viêm sưng hạch vùng cổ. - Ở trên da, bệnh nhân cũng có thể thấy viêm loét sưng đỏ kèm thêm viêm sưng các hạch ở gần bên. Một số bệnh nhân cũng có thể có vết loét niêm mạc ở vùng sinh dục hay vùng mắt. # Triệu chứng nguy hiểm cần theo dõi kỷ - Khó thở, khò khè, mệt mỏi, oxygen trong máu SpO2 tụt dưới 90% (quý vị còn nhớ chiếc máy này tôi có nói trên youtube) # Bệnh lây thế nào? - Chủ yếu do tiếp xúc với hạt li ti ho từ người bệnh hay tiếp xúc trực tiếp qua da hay các vết thương. Một vài ca bệnh được báo có thể lây qua đường tình dục. Tóm lại, đây là bệnh rất dễ lây lan. # Thời gian ủ bệnh - Bệnh nhân thường có triệu chứng 2-3 ngày sau khi tiếp xúc vi khuẩn hay người bệnh. Lưu ý là một số bệnh nhân bị nhiễm mà không có triệu chứng vẫn có thể lây bệnh cho người khác. # Bệnh kéo dài bao lâu? - Bệnh nhân thường mắc bệnh trong 2-4 tuần, vài trường hợp bệnh nhân trở thành mạn tính do hệ miễn dịch yếu, có thể kéo dài đến 6 tháng. Khi được chữa trụ sinh và thuốc kháng độc, bệnh nhân có thể hồi phục trong vòng 2 ngày # Thuốc chữa bạch cầu - Thuốc kháng độc DAT (Antitoxin) - Trụ sinh Penicillin (chích) và Erythromycin (chích hay uống), liều tùy theo cân nặng # Ngăn ngừa bệnh - Đeo khẩu trang, đeo kính bảo vệ mắt, dùng đồ bảo hộ - Rửa tay thường xuyên, tránh tiếp xúc với vật dụng bệnh nhân hay khu vực có bệnh - Chích ngừa vaccine # Vaccine bệnh bạch hầu - Vaccine bệnh bạch hầu bắt đầu nghiên cứu vào những năm 1920s. Vào năm 1923, BS Gaston Ramon từ viện Pasteur ở Paris nhận ra khi chất độc Diphtheria toxin được hâm nóng trong môi trường formaldehyde, chất độc này trở nên vô hại nhưng có thể kích thích cơ thể, tạo ra kháng thể khi được chích vào. Phát hiện của BS Ramon là tiền đề cho phát triển vaccin bạch hầu sau này. - Bệnh bạch cầu đã được mô tả trong y văn ở Hippocrate từ trước công nguyên, sau đó phát thành đại dịch vào thế kỷ thứ 6, và liên tiếp là đại dịch ở châu Âu và Hoa Kỳ nhiều năm. Trước khi có vaccine, đây là bệnh gây tử vong cao ở trẻ em, ước tính tỉ lệ tử vong đến 30% với người chưa chích ngừa. Trước năm 1920s tại Hoa Kỳ, hằng năm có khoảng 13,000-15,000 trẻ em tử vong vì bệnh này (2). Theo WHO, ước tính 154 triệu người đã được cứu nhờ vaccine trong vòng 50 năm qua, trong đó vaccine bệnh bạch hầu đã cứu 357,000 người (3). - Bệnh bạch cầu cực kỳ hiếm tại Hoa Kỳ do chương trình chích ngừa vaccine. Ca bệnh hô hấp lần cuối được phát hiện là năm 2003. # Vaccine bạch cầu có tạo miễn dịch suốt đời? - Bệnh nhân chích đủ 3 mũi lúc mới sinh có thể tạo ra miễn dịch suốt đời. Tuy nhiên, khả năng bảo vệ bệnh có thể suy yếu theo thời gian. CDC khuyến cáo nên chích mũi vacxin tăng cường (TDap) mỗi 10 năm. # Ai dễ mắc bệnh bạch cầu - Những ai chưa được tiêm chủng đầy đủ - Hay đi đến khu vực có nhiều bệnh bạch hầu - Có những bệnh liên quan đến hệ miễn dịch như AIDS/HIV làm suy yếu hệ miễn dịch - Sống trong khu dân cư đông đúc và kém vệ sinh - Trẻ em và người lớn tuổi # Tóm lại - Bệnh bạch cầu là bệnh có thể ngăn ngừa và chữa trị, quý vị nhớ chích ngừa, tránh đi đến các nơi có dịch, và xem chừng các triệu chứng hô hấp và da liễu. Liên lạc với BS ngay nếu có những triệu chứng trên. - Livestream tuần này tôi sẽ nói về bệnh bạch hầu - Bức tranh vẽ bệnh bạch cầu từ Richard Cooper (1885-1957) mô tả thần chết đang đến bên một trẻ em Bs Wynn Tran, Los Angeles, Hoa Kỳ 1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1620076/pdf/amjphnation00368-0014.pdf 2. https://www.cdc.gov/vaccines/pubs/pinkbook/dip.html 3. https://www.who.int/news/item/24-04-2024-global-immunization-efforts-have-saved-at-least-154-million-lives-over-the-past-50-years (fb)